علم يك مفهوم وسيعى است؛ هر دانستنى را علم مى‌گويند. ولى تفقّه به طور كلى در هر موردى استعمال نمى‌شود. تفقّه در جايى گفته مى‌شود كه انسان يك دانش عميقى پيدا كند، يعنى علم سطحى علم هست ولى تفقّه دارای عمق. راغب اصفهانى مى‌گويد: «التَّفَقُّهُ هُوَ التَّوَسُّلُ بِعِلْمٍ ظاهِرٍ الى عِلْمٍ باطِنٍ» تفقّه اين است كه انسان از ظاهر باطن را كشف كند، از پوست مغز را دريابد. (شهید مطهری، مجموعه آثار، ج‌21، ص:  160)